VÌ SAO SAUDI ARABIA LUÔN TRỤ VỮNG KHI GIÁ DẦU THÔ SỤT GIẢM ?

Ngày 16/01/2017

Đầu tiên tôi phân tích lại cho độc giả về khí cụ đầu tư tỷ giá hối đoái đồng US Dollar / Saudi Arabian Riyal (hay viết Riyal Saudi, ký hiệu hối đoái quốc tế là SAR) của Saudi Arabia, mà người nhà tại VN hay gọi là Ả Rập Saudi, hay Ả-rập Xê-út chốt đơn vị tiền tệ SAR vào đồng $ của Mỹ với tỷ lệ 1 $ = 3,75 SAR nhiều chục năm. Đồng SAR của Saudi Arabia chỉ trượt giá tồi tệ nhất của nó là trong tháng Giêng năm 2009 khi phải đến 3,78 SAR mới mua được 1 $, và tăng giá mạnh nhất là vào tháng 9/2014 khi chỉ cần 3,68 SAR là mua được 1 $ nhưng sau đó nó vẫn trở lại mức giao dịch  1 $ = 3,75 SAR.

Như tôi hay định nghĩa là khi một quốc gia có khối dự trữ ngoại tệ gần như bằng 100% hay lớn hơn 100% tổng sản phẩm trong nước (GDP) của quốc gia đó thì thị trường tài chính họ không cần định nghĩa hay bắt buộc khối dự trữ ngoại tệ đó phải niêm yết bằng đồng $, hay EUR,... mà thị trường tài chính họ chấp nhận quốc gia đó ghi dự trữ ngoại tệ đó bằng đồng nội tệ cũng không sao cả.

Chẳng hạn GDP của Ả Rập Saudi năm 2015 có giá trị 646 tỷ $, nhưng dự trữ ngoại hối như vàng và các tài sản khác lớn hơn GDP của họ thì ta định nghĩa dự trữ ngoại hối của  Ả Rập Saudi bằng đồng nội tệ  SAR của họ. Kể cả Thụy Sĩ cũng vậy, và nhiều nước khác như Singapore,...Saudi Arabia có khối dự trữ ngoại hối của họ là lớn hơn cả GDP của họ. Vì thực tế họ còn giấu tiền ở Mỹ mà chưa ai tính thêm vào đó, nên rất mập mờ vì chính trị nên tôi ngần ngại nói ra kho dự trữ ngoại hối của  Saudi Arabia. Nhưng đi từ chính thức thì nó lớn hơn 100% của sản lượng GDP của quốc gia này.

Điều đó có nghĩa là Saudi Arabia luôn đủ khả năng giữ được tỷ giá hối đoái cố định kinh điển  3,75 Riyal Saudi = 1 $. Cộng thêm giá trị dự trữ dầu thô của  Saudi Arabia là 158 tỷ thùng dầu nên đủ sức răn những kẻ ưa đầu cơ.

Trong cơn bão giá dầu thô, có lúc giá dầu thô sụt giá tới ngưỡng gần 26 $ / thùng, khi đó đồng $ của Mỹ tăng giá kỷ lục so với đồng JPY, EUR,... thì nhiều nước như Nga, Venezuela,... khốn đốn nhưng Saudi Arabia vẫn trụ vững và còn gia tăng khai thác dầu, khiến giá dầu trôi vào lãnh thổ con Gấu.
Trước đây, đồng $ sụt giá tanh tành. Thậm chí là đồng $ sụt giá có lúc đến 29% theo chỉ số USDX, và giá dầu thô tăng trên 100 $ / thùng (vì hầu hết dầu thô được định giá bằng đồng $). Điều đó có nghãi là Saudi Arabia bán dầu lửa thu về đồng $ mất giá, và chỉ có cách hạn chế rủi ro thì Saudi Arabia mua tài sản Mỹ hay đầu tư vào các công ty Mỹ mới có lời.

Nếu đồng $ tăng giá mạnh hơn so với đồng JPY, EUR, Pound (UK) chẳng hạn đồng thời giá dầu thô sụt giảm vào thị trường con Gấu là dưới 30 $ / thùng thì  Saudi Arabia  bán dầu lửa thu về đồng $ có giá dù giá dầu thô sụt giảm, nhưng biết khôn khéo thì  Saudi Arabia bán tài sản Mỹ và tăng đầu tư vào các đồng tiền mất giá như đồng EUR, JPY, Pound,... hoặc nhập hàng hóa của các nước có đồng tiền mất giá đó như trước đây nên Saudi Arabia vẫn có lời và trụ vững được cơn bão giá dầu thô sụt giảm. Dù họ có khó khăn hơn một chút. Nó cũng giải thích phần nào Saudi Arabia luôn tăng nguồn cung dầu thô khi đồng $ tăng giá và còn bơm dầu mạnh hơn, và phá vỡ cam kết của OPEC.

Trên đây là nghiệp vụ đầu tư nghe thì đơn giản khi đọc qua bài phân tích của các nhà đầu tư Phố Wall, nhưng ít ai để ý nó. Đó là nghiệp vụ đầu tư kinh điển của tôi. Thậm chí trước đay các nhà phân tích kinh tế VN phân tích rằng  Saudi Arabia sẽ bị khủng hoảng kinh tế vào cuối năm 2015 hay giữa năm 2016. Đó là lý luận ngu ngốc, họ chả có kinh nghiệm đầu tư là gì cả.

Lý do dù ít nói ra, nhưng một nhà phân tích kinh tế, tài chính, chứng khoán giàu kinh nhiệm dễ dàng thấy ra là Ả Rập Saudi là quốc gia có tỷ lệ nợ nần thấp nhất thế giới khi khoản nợ chính phủ tính theo phần trăm của GDP chỉ có 5,90%, đó là chỉ xếp sau Brunei (2,8%) nên dù giá dầu thô có sụt dưới 15 $ / thùng thì  Ả Rập Saudi vẫn có thể cầm cự đến 10 năm mới vỡ nợ. Vì nợ nần ít như vậy nên Ả Rập Saudi rất dễ dàng phát hành nợ đi vay với lãi suất siêu thấp và giới đầu tư tranh nhau cho vay loại trái phiếu chính phủ kỳ hạn 10-năm.

Về hiệu suất giá dầu lửa được lưu trữ đầy đủ tại đây do các nhà phân tích của các quỹ đầu tư, các ngân hàng đầu tư giao dịch về commodities nộp cho EIA: www.eia.gov/dnav/pet/hist/LeafHandler.ashx?n=PET&s=rwtc&f=D

TIẾN SĨ CHÍNH HIỆU CỦA MỸ

Ngày 16/01/2017

Trước tôi cung cấp lại bài viết của Giáo sư Kinh tế học Kevin Hoover, ông là giáo sư giảng dạy tại nhiều trường đại học hàng đầu của Mỹ. Bài viết của Giáo sư Kevin D. Hoover về "Đường cong Phillips". Bạn đọc xem ở đây: www.econlib.org/library/Enc/PhillipsCurve.html, trong những phần tô mầu xanh bạn đọc nhấn vào nó sẽ dẫn đến các chủ đề khác của các giáo sư đại học Mỹ phân tích, chẳng hạn bài viết của Paul Romer - giáo sư kinh tế tại Trường đại học Kinh doanh tại Đại học Stanford, và nhiều trường đại học tại New York, ông từng còn nắm chức vụ Trưởng ban Kinh tế và Phó Chủ tịch cao cấp của World Bank. Bạn đọc xem ở đây: www.econlib.org/library/Enc/EconomicGrowth.html, các bài viết tương tự khác, bạn đọc nhấn vào những dòng chữ tô màu xanh sẽ có chủ đề khác như economic growth (tăng trưởng kinh tế) của "money supply" (cung tiền),... dưới chủ đề đó sẽ có tất cả các lý thuyết kinh tế học do các giáo sư hàng đầu của Mỹ biên soạn,...

Tôi thì không còn đọc sách nữa mà chỉ đi nghiên cứu các lý thuyết kinh tế để tìm ra lỗ hổng của nó mà đầu tư và phân tích,...Tại VN tôi nêu đích danh ông "giáo sư tiến sĩ rởm" Trần Ngọc Thơ, trưởng khoa Tài Chính doanh nghiệp trường ĐH Kinh tế TP HCM, và nhiều ông bà giáo sư tiến sĩ khác nổi tiếng đạo văn tại đây, nó không qua mắt tôi cả, vì tôi đã đọc qua hết nó khi còn trẻ và còn học bậc đại học xưa kia,...

Trở về chủ đề mà xưa kia tôi hay phân tích là để trở thành giáo sư, tiến sĩ kinh tế chính hiệu tại Mỹ là cực kỳ khó, họ phải có nhiều công trình nghiên cứu công bố trên các tạp chí, đủ các lĩnh vực như tài chính, thống kê, dự báo giá hàng hóa,...và viết hàng trăm, hay hàng ngàn bài báo đăng trên các tờ báo kinh tế, như CNNMoney, Bloomberg, New York Times, Wall Street Journal, Reuters, Economist,...

Như tôi hay nói, chẳng hạn Giáo sư, Tiến sĩ Eugene Fama, ông lấy bằng cử nhân của Đại học Tufts năm 1960, tiếp theo văn bằng MBA, và tiến sĩ từ Đại học Chicago Graduate School of Business (hiện nay là Trường Booth) vào năm 1964, là giáo sư tài chính.

Giáo sư Eugene Fama đã nhận được nhiều giải thưởng lớn trong ngành tài tài chính Mỹ và thế giới. Cụ thể là năm 2005 nhận giải thưởng Ngân hàng Deutsche về Kinh tế tài chính.

Năm 2007 - 2008, Giáo sư Eugene Fama nhận Giải thưởng Hiệp hội Tài chính Morgan Stanley (NYSE: MS). Giáo sư còn nhận nhiều giải thưởng lớn của Bỉ, Pháp,....rồi các giải thưởng các công trình của ông trong lý thuyết danh mục đầu tư và định giá tài sản, kể cả các giải thưởng do Trung tâm giao dịch hàng hóa Chicago trao giải,...Nguồn: www.morganstanley.com/press-releases/eugene-f-fama-awarded-first-morgan-stanley-afa-prize-for-excellence-in-financial-economics_5558

Ngoài ra Giáo sư, tiến sĩ Eugene Fama cũng khá chịu chơi, đó là ông cũng là một biên tập viên tư vấn của Tạp chí Kinh tế tài chính, và viết nhiều bài về kinh tế xuất bản báo giấy,....

Trong năm 2013, Giáo sư Eugene F. Fama đoạt giải Nobel trong khoa học kinh tế, được công nhận rộng rãi như là "cha đẻ của ngành tài chính hiện đại". Cùng đoạt giải thưởng này còn có Giáo sư Robert Shiller (thuộc Đại học Yale), và Giáo sư Lars Peter Hansen, thuộc Đại học Chicago, họ nghiên cứu về dự báo giá chứng khoán và các tài sản tài chính, cũng như nghiên cứu cho các công trình tiên phong trong thị trường tài chính đã chuyển đổi quản lý danh mục đầu tư và định giá tài sản và đưa ra các nghiên cứu về cách cảm xúc, cũng như "tâm lý bầy đàn" (herd mentality), tác động đến quyết định tâm lý đầu tư của giới đầu tư,.... www.bloomberg.com/news/articles/2013-10-14/fama-hansen-shiller-share-nobel-economics-prize-academy-says, hoặc: www.chicagobooth.edu/faculty/directory/f/eugene-f-fama

Đấy mới là tiến sĩ chính hiệu của Mỹ, tức là họ hay ưa viết báo, viết trên các tạp chí, để giới nghiên cứu đọc, phân tích và mổ sẻ, và viết nhiều sách về các công trình nghiên cứu của họ, thậm chí còn tham gia quản lý đầu tư vào các danh mục tài sản rủi ro,...

Còn kinh nghiệm tiến sĩ tại VN, rất hiếm những giáo sư tiến sĩ nào dám viết bài đăng trên tạp chí báo chí, vì dễ bị lộ tẩy học giả bằng thật, hoặc trong đầu chả có gì cả. Thí dụ như vì sao các nước họ có thị trường giao dịch tài chính rất cởi mở, nhưng họ vẫn cố giữ tỷ giá hối đoái cố định như là Đan Mạch, Thụy Sĩ, Hong Kong, Singapore, Saudi Arabia,... thay vì thả nổi đồng tiền của họ.

Hay trước đây trong năm ngoái chỉ trong ba hôm từ ngày 11, 12 và 13/8/2015, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) phá giá đồng bạc Yuan (RMB) tới 4,6%, nó tác động rất tiêu cực đến nền kinh tế và thị trường tài chính, chứng khoán VN, nhưng giới phân tích quốc tế rất ngạc nhiên là hầu như tại VN có một đội ngũ giáo sư tiến sĩ kinh tế rất đông đảo, "học thuật uyên bác", nhưng họ im thít và chỉ chăm chỉ dạy học, có nhiều SV theo học kinh tế hỏi thì mấy vị giáo sư tiến sĩ này trả lời "đó là thị trường, mai đọc báo Mỹ họ phân tích đừng nên thắc mắc". Đó là bài phân tích lại xưa kia tôi mỉa mai mấy công giáo sư tiến sĩ VN.

TRỞ LẠI HỒ SƠ CHỐNG THAM NHŨNG Ở VIỆT NAM VÀ BÀI HỌC VAY NỢ TÀU CỘNG

Có lẽ đây là câu chuyện khá bi kịch và có thể nói là bi hài kịch về câu chuyện chống tham nhũng của ông Nguyễn Phú Trọng hiện tại là Chủ tịch kiêm Tổng bí thư nước CHXHCN VN, và cũng có thể nói là về chức vụ lãnh đạo quốc gia thì ông Nguyễn Phú Trọng này có lẽ đang là nhân vật lãnh đạo có quyền lực nhất thế giới tính cho từng quốc gia đó, thậm chí là còn quyền lực hơn cả ông Tập Cận Bình bên TQ. Tức là tôi tính cho chức vụ giới hạn quyền hành trong một quốc gia đối nội đó. Vì ông Trọng này đang giữ chức vụ ngoài Chủ tịch và Tổng bí thư thì còn lãnh đạo các chức vụ  nhiệm vụ khác như là Bí thư Quân ủy Trung ương (lãnh đạo quân đội nhân dân, thống lĩnh các lực lượng vũ trang, vì giữ chức Chủ tịch Hội đồng Quốc phòng và An ninh, và đứng trên chỉ huy cả Bộ trưởng Bộ Quốc phòng là người chỉ huy cao nhất đối với Quân đội), rồi kế đến  là làm chức Ủy viên Thường vụ Đảng ủy Công an Trung ương và Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, và rất nhiều chức vụ khác,…có nghĩa là bao hàm mọi chức vụ ở VN thì quả nhiên ông Trọng này có quyền lực bất tận, nhưng câu hỏi đặt ra là làm thế nào mà những công việc chống tham nhũng của ông Trọng này hầu như  không đả động gì đến các vụ án tham nhũng, các dự án kinh tế thua lỗ và đội vốn hàng tỷ USD tàn phá đất nước VN do TQ tham gia ở VN thì người ta chưa thể dám đụng đến. Đó là chuyện khó tin, nhưng nó có thật ở VN.

Chuyện khó tin hơn nữa là các dự án đầu tư kinh tế của VN đi vay nợ và chỉ định nhà thầu do TQ làm chủ đầu tư thì VN đi vay TQ với lãi suất cao gấp nhiều lần khi vay Hàn Quốc, Nhật, hoặc WB, ví dụ như ODA và vốn vay ưu đãi  có mức vay có lãi suất tới 3%/năm mà còn phải đi kèm điều kiện như phí cam kết, phí quản lý mà hai cái phí này cộng lại chũng chiếm tới 1% lãi suất vay rồi, nghĩa là khoản  vay này áp dụng ở kỳ hạn vay 15 năm, thời gian ân hạn 5 năm,… đã thế TQ còn đòi được chỉ định thầu và thậm chí đưa nhiều nhân công lao động đủ thành phần của họ vào làm dự án đầu tư ở VN. Trong khi VN đi vay các quốc gia khác thì lãi suất khá thấp gần như cho không là chỉ cõ 0,2%, như việc Hàn Quốc có lãi suất dao động từ 0% đến 2% trong nếu Hàn Quốc cho vay 2% thì có thể gói điều kiện đấu thầu, và liên doanh do công ty Hàn Quốc và VN cùng tham gia làm dự án để chia đôi phí tổn lời lãi lợi ích cho kinh tế như Hàn Quốc có thể đưa người và thiết bị của họ tuồn vào dự án, phía VN cũng được hưởng lợi là tạo ra lao động và có thể chỉ định các công ty trong nước tham gia cung cấp nguyên liệu vật liệu, công nghệ cho xây cất dự án,….trong khi mức lãi xuất cao cho vay của TQ mà họ còn bao thầu thiết bị nhân công nhiều thứ thì các nước kia cấp các khoản vay cho VN như từ Nhật Bản (chỉ cỡ 0,35% – 1,2%), Hàn Quốc (0% – 2%). Thậm chí là Ấn Độ: 1,75%…thì ta tự hỏi ai là kẻ rước dự án đầu tư vay nợ và còn làm hao tổn nền kinh tế với các dự án đầu tư của TQ dìm chết kinh tế VN.

Hãy nói về một ví dụ kinh điển mà TQ không bao giờ muốn VN lớn, cũng như kinh nghiệm một số dự án đầu tư của TQ tại nước khác. Đối với VN thì TQ luôn có chính sách kiềm chế không cho VN lớn mạnh lên nổi để họ dễ bề khống chế VN, đó là dự án Gang thép Thái Nguyên được khởi động (giai đoạn 1) năm 2007 là cách đây hơn 1 thập kỷ do TQ làm chủ thầu đầu tư và bao thầu nhiều thứ, và các giai đoạn sau này thì tôi không nhắc và chỉ gói gọn kết quả và hậu quả sau này nó là đống sắt vụn ki một tập đoàn thép TQ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mà tôi ví von là “nhiệm vụ gián điệp phá hoại kinh tế VN”. Đó là  Tập đoàn Luyện kim Trung Quốc -Metallurgical Corporation of China (MCC), nó niêm yết tại Thượng Hải và Sở giao dịch chứng khoán Hồng Kông với mã chứng khoán ở Thượng Hải có ký tự số  (SHA: 601618); ở Hồng Kông có mã là 1618. Nói về thành tích công ty MCC tàn phá VN này thì nó cũng có thành tích phá hoại đất nước Afghanistan, và công ty TQ này còn nhòm ngó 1-3 ngàn tỷ $  tài sản khoáng sản, chủ yếu quặng đồng và quặng sắt ở Afghanistan và cũng có thành tích đấu thầu giá rẻ trước đây vào năm 2007, khi họ trả thầu thấp để loại các đối thủ như công ty Strikeforce - một phần của Tập đoàn nguyên tố cơ bản của Nga, Tập đoàn Kazakhstan, Hunter Dickinson của Canada, và công ty khai thác đồng của Mỹ, Phelps Dodge,…với chi phí trào thầu thấp hơn  2 tỷ USD thì rất lấy làm kinh ngạc, và dự án khai thác quặng đồng và quặng sắt, niken mấy trăm triệu tấn này thì chế độ nhà nước Bắc Kinh đã đi đêm đàm phán với phe Taliban cầm quyền.

Thực tế dự án béo bở đó cũng khó nuốt trôi cho TQ, bởi chính quyền Bắc Kinh có thành tích đàn áp người Hồi giáo ở tỉnh Tân Cương, người Hồi giáo Uighur và đi đêm đàm phán với những kẻ khủng bố Taliban khi đó Taliban phá hoại hai bức tượng Phật cổ đại khổng lồ vào năm 2001 tại Bamiyan, Di sản Thế giới được UNESCO công nhận với sự nghi ngờ ủng hộ ngầm của TQ để TQ muốn phá hủy địa điểm Mes Aynak để tạo điều kiện cho họ khai thác đồng dồn dập nhanh chóng. Đó là cái chế độ mọi rợ mà man rợ của Bắc Kinh thì các phe phái Hồi giáo chủ chiến và thánh chiến ở Afghanistan,  Pakistan, và nhóm Hồi giáo cực đoan Al-Qaeda  họ cũng chẳng dễ dàng gì để yên cho TQ tự tung khai thắc các khoáng sản ở Afghanistan có giá trị cả 100 tỷ USD và dự án này và dự án nhiều lần trì hoãn vì rủi ro an ninh khi các dự án đầu tư của TQ này thường xuyên bị các nhóm thánh chiến nã tên lửa và đánh bom, thậm chí thuộc hạ của Osama bin Laden, trùm khủng bố quốc tế, là lãnh đạo  al-Qaeda kình chống phe Taliban cũng đã cho nổ bom tự sát làm sập nhiều mỏ đồng và đánh bom nhắm vào các chuyên gia, kỹ sư TQ và cũng giết chết nhiều nhân mạng kỹ sư TQ khiến Bắc Kinh ngậm nhiều đau đớn, và sau này vẫn thế là Osama bin Laden bị Mỹ giết thì các tay chân khác lên là họ cứ truy sát đánh đuổi người TQ ở TQ khiến cho TQ bỏ ra khá nhiều tiền và chỉ mong khai thác nhanh để gở vốn mà bỏ của chạy lấy người về TQ, vì thực lực an ninh của TQ quá kém, cũng như TQ không có các đồng minh và các căn cứ quân sự ở Trung Đông như Mỹ,….

Trở lại hồ sơ của các dự án đầu tư TQ đội vốn và phá hoại kinh tế VN thì tôi cũng lấy làm ngạc nhiên là làm thế nào mà quan chức VN họ lại chỉ định công ty MCC của TQ trúng thầu dự án Gang thép Thái Nguyên vào năm 2007 như vậy khi mà công ty MCC của TQ này phải dồn tiền và công nghệ gần như hết tiềm năng để đầu tư vào Afghanistan với các mỏ quặng đồng và quặng sắt, niken với giá trị tài sản khai thác 40 có giá tới 1-3 ngàn tỷ USD và TQ phải bỏ ra sô tiền đầu tư khai thác dần dần như xây cất hạ tầng, đầu tư nhà máy điện,… với số tiền lớn gấp 4 lần vốn hóa thị trường niêm yết cổ phiếu hiện tại của công ty Tập đoàn Luyện kim Trung Quốc MCC này. Đó là kinh nghiệm về đầu tư mà tôi không nói về rủi ro yếu tố chính trị vào thời gian đó năm 2007.

Tức là trong đầu tư ta cần phải thẩm định phân tích rủi ro dự án đầu tư dàn trải của một công ty nào đó khi mời thầu. Nếu thấy rằng công ty đó đang đầu tư quá nhiều dự án quá lớn mà còn có rủi ro về chính trị bất ổn an ninh thì cần loại công ty đó ra bất kể lý do đó là công ty gì, vì chắc chắn công ty đó sẽ thiếu tiền mặt, thiết bị công nghệ, đội ngũ kỹ sư, chuyên gia của họ, vì họ phải đang dồn quá nhiều nhân lực tiền bạc để đầu tư ở dự án khác và chắc chắn vốn vay nợ đòn bẩy tài chính công ty đó rất cao và dễ gặp rủi ro phá sản,…nhất là công ty MCC của TQ khi đó đang tham gia quá nhiều dự án đầu tư lớn ở nước ngoài, và họ đang gặp rủi ro vay nợ bảo lãnh của chính quyền Bắc Kinh quá cao thì làm sao mà đầu tư vào dự án Gang thép Thái Nguyên vào năm 2007 đó được, kể cả sau này TQ rút khỏi dự án thép này của VN nó cũng trùng hợp các vụ nổ bom tự sát ở Trung Đông khi bị các nhóm Hồi giáo chủ chiến đánh bom vào các công ty TQ,…thì tất nhiên rủi ro nhân đôi gấp bội cho phía VN, bởi vì khi đó cổ phiếu công ty  MCC hay bất cứ công ty nào dính vào vụ đánh bom đó đều sụt giá mạnh.

Đối với công ty MCC này của TQ thì hiện nay giá cổ phiếu nó sụt giá rất mạnh là cần phải cầu viện chính quyền Bắc Kinh bơm vốn.  Đó là Metallurgical Corporation of China thì giá chứng khoán của nó tính từ đầu năm 2018 cho tới nay niêm yết trên thị trường Thượng Hải tính bằng đồng ¥ thì mất giá gần -37% giá trị. Ở thị trường Hồng Kông thì sụt giá -15%.

Với VN, vào những năm 2007 họ phát triển ngành công nghiệp thép để làm trụ cột đốt xương sống cho phát triển kinh tế VN dù hơi muộn nhưng đó là hướng đi đúng, nếu họ biết cách đầu tư vào ngành công nghiệp thép để xây dựng một thương hiệu “công ty thép quốc doanh” thì nó là ý tưởng cực kỳ tốt, và nhà nước VN làm chủ đầu tư sở hữu nó thì rất hoàn hảo nếu có chiến lược chấp nhận hao tổn tài chính và nhân lực để thành lập công ty thép có khả năng đáp ứng cho ngành công nghiệp thép chế tạo như đúc khuôn, kim loại màu, thép cho ngành công nghiệp xây cất đường xe lửa như đường ray, và cần bảo hộ nó cũng không có gì quá đáng mà cần làm thì nếu nó được đầu tư hoàn hảo thì kinh tế VN sẽ kiếm được mối lợi rất lớn là sau này có thể bao thầu cho các dự án xây cất lợi ích quốc gia để làm giảm tất cả các chi phí xây cất khổng lồ tốn kém xuống. Tuy nhiên qua việc dự án Gang thép Thái Nguyên phá sản và nhiều dự án thép khác thất bại tan tành mà còn tốn kém thời gian, tiền bạc, rồi nhân lực mà còn chất len một núi nợ quá lớn, và nó cũng rút luôn cái đốt xương sống sắt thép để phát triển ngành công nghiệp này của VN thì quá đau đớn là ở VN họ cần truy tố những ai đứng đằng sau các dự án than thép do TQ gây ra này. Vì hậu quả của nó quá lớn như việc hiện nay VN không thể có ngành công nghiệp thép và luyện kim để làm dự án các đường sắt, kể cả nâng cấp đường sắt cũ kỹ lạc hậu mà mọi thứ phải lệ thuộc bên ngoài mà có thể lệ thuộc từ TQ cung ứng thì quả là chuyện bi kịch cho VN.

Làm thép không hẳn là xấu mà nó rất cần thiết là bất cứ quốc gia nào muốn đi lên thành con Hổ kinh tế đều trải qua nó. Ví dụ Hàn Quốc dù bây giờ là cái nôi của điện tử, công nghệ ở Á châu, nhưng cái đốt xương sống nuôi dưỡng nền kinh tế Hàn Quốc xưa kia là họ dựa vào nó để xây dựng công nghiệp đất nước, đó là Tập đoàn thép POSCO, do chính quyền tổng thống Hàn Quốc Park Chung-hee nắm quyền và quyết định xây dựng một nhà máy thép tự thân đi lên vào những năm 1960 rồi và thành lập năm 1968 và nay đã nửa thế kỷ, Tập đoàn thép POSCO ban đầu là công ty quốc doanh do nhà nước nắm quyền chỉ huy để đầu tư xây đựng đất nước không vì tư lợi mà dùng nó để phát triển kinh tế. POSCO hiện là nhà sản xuất thép lớn thứ 5 của thế giới năm 2017 là chỉ xếp sau tập đoàn thép ArcelorMittal (Luxembourg và các nước Âu châu), China Baowu Group (TQ), Nippon Steel and Sumitomo Metal Corporation (Nhật), HBIS Group (TQ),…

Với VN thì chiến lược của họ xây dựng các dự án xương sống cho kinh tế như  dự án Nhà máy xơ sợi Đình Vũ (PVTEX) để tự cung về ngành công nghiệp máy mặc thì dự án này bị phá hoại tan hoang do hậu quả công nghệ TQ và cái bóng của TQ thò bàn tay vào, có lẽ những kẻ than TQ và cả TQ không muốn VN làm chủ lĩnh vực này và họ bắt VN tiếp tục lệ thuộc TQ, và dự án này người ta đổ lỗi và đem thí tốt vài kẻ chứ không dám đụng đến yếu tố TQ, rồi những dự án sản xuất xăng sinh học Ethanol thua lỗ ngàn tỷ VND phá hoại kinh tế VN mà người ta chỉ chiết xuất sản xuất xăng E5 ( hỗn hợp nhiên liệu ethanol  5%, còn lại là 95% xăng hoặc hydrocacbon ) là cấp thấp thì dự án này nó cũng có bàn tay TQ thò vào giật sập luôn giấc mơ hoang dại này của VN, nghĩa là tôi rất sốc và lấy làm ngạc nhiên là TQ họ không có bất cứ kinh nghiệm làm xăng sinh học, vì quốc gia này lương thực và thực phẩm còn không đủ ăn vì dân số quá lớn là phải đi nhập khẩu lương thực bên ngoài thì lấy đâu dư dả để có kinh nghiệm làm xăng sinh học này, vậy mà người ta cũng mời chào rước TQ vào đầu tư và khi nó phá sản tan tành thì yếu tố TQ vô can, và ở VN người ta chỉ lo đốt củi lửa nội bộ chính họ.

Nói chung kể ra không hết như các dự án chiến lược Bauxite ở Việt Nam, rồi bất cứ dự án nào cũng có yếu tố TQ vào, kể cả Đường sắt Cát Linh - Hà Đông, Nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân 2 (do nhà đầu tư Trung Quốc thực hiện) và mấy cái nhà máy nhiệt điện to lớn nhất khác do TQ chi phối và hiện nay nó đang gây gánh nặng và bất ổn cho quốc gia này, vậy mà cũng không ai dám kiện cáo hay xử phát các công ty TQ cả. Thậm chí trước đây việc xây Sân vận động Quốc gia Mỹ Đình một biểu tượng quốc gia về thể thao thì ở VN người ta cũng rước nhà thầu TQ làm dự án dù rằng TQ không hề có nhiều kinh nghiệm xây cất sân vận động, và hậu quả cái sân vận động quốc gia Mỹ Đình rất thô kệch và xấu xí tốn kém….

Ôi thôi tính ra không hết các dự án phá hoại kinh tế của TQ đối với VN mà toàn những dự án bóp yết hầu trọng yếu mà TQ đã thành công kiềm chế VN, và bắt quốc gia này buộc phải lệ thuộc TQ và những câu chuyện khó tin hơn nữa là TQ nắm giữ trọng yếu các dự án đầu tư vào ngành than thép, Bauxite ở VN và xuất khẩu ngược từ VN qua TQ phần thô với giá rẻ mạt rồi sau đó TQ bán lại cho VN phần sơ chế với giá đắt đỏ nhất thế giới, và họ như thể cho VN ăn phải thứ thuốc phiện gây nghiện để trôi vào vòng xoáy nợ nần và bào mòn tài nguyên không lối thoái. Ở VN thì người ta đang đau đầu 12 đại án mà còn dự án đổ nợ do cái Bộ Công thương gây ra thì hầu như đều có cái bàn tay TQ thò vào phá hoại mà người ta cũng không dám truy cứu trách nhiệm hay kiện cáo TQ thì quả là chuyện hài kịch khó tin nổi.

Nói về kinh nghiệm bên ngoài của TQ đầu tư thì ngoài cái vùng đất Châu Phi hiện nay TQ phá nát nó mà nạn nhân điển hình Zambia với cục nơ từ các dự án đầu tư của TQ gây ra, rồi thảm họa lạm phát và vỡ nợ của xứ dầu tài nguyên dầu mỏ khí đốt Venezuela cũng do TQ gây ra, xa hơn nữa là Cộng hòa Congo cũng do TQ tạo ra sổ nợ siết cổ quốc gia này và chỉ còn cách bán tài nguyên nhượng đất cho TQ, rồi bài học Sri Lanka với các dự án đầu tư của TQ tạo ra cái sổ nợ và buộc Sri Lanka phải cho TQ thuê cảng chiến lược Hambantota vì không thể trả được khoản nợ quá lớn và các dự án đầu tư đội vốn của TQ gây ra.

Trước đây tôi hay dự báo các dự án vĩ cuồng như dự án "Nhất Đới Nhất Lộ", rồi "Con Đường Tơ Lụa Mới", gọi chung là sáng kiến One Belt One Road, mà tôi hay gọi là dự án “con đường tơ lụa vỡ nợ của thế kỷ 21". Tức là tôi hay nhắc về cụm từ “'Silk Road Economic Belt" (Con đường tơ lụa Kinh tế), “One belt, one road” (một vành đai, một con đương), rồi khẩu hiệu khác nữa “21st Century Maritime Silk Road” (Con đường tơ lụa trên biển thế kỷ 21),…thì hiện nay có 12 quốc gia đã lâm nguy hoặc gần như vỡ nợ, đó là Pakistan, Djibouti, Maldives, Lào, Mông Cổ, Montenegro, Tajikistan và Kyrgyzstan,…gần đây là quốc gia nhỏ bé Vanuatu đã vẫy cờ trắng vì sổ nợ của TQ siết cổ quốc gia này.

TQ là quốc gia đầu tư rất kém, nhưng họ luôn làm các dự án đầu tư có lời rất lớn là cách duy nhất các dự án đầu tư đó là "rút ruột công trình" và ban đầu trả thầu thấp rồi dùng thủ đoạn cho vay để cho những kẻ lãnh đạo quốc gia bất tài đó hoa mắt mà đặt bút ký dự án đầu tư đó rồi sau đó dùng thủ đoạn "bẫy nợ" hoặc đàm phán áp đặt sửa lại dự án đầu tư ban đầu khiến dự án đầu tư ban đầu tưởng rẻ chứ thật ra sau này nó đội vốn đắt gấp đôi dự án đầu tư các nước Âu châu, Mỹ họ trả giá đấu thầu. Tuy nhiên dự dự án đầu tư bẫy nợ của TQ nó cũng có những cái rủi ro mất nợ như việc các chế độ cở các nước độc tài bị dân chúng hay phe đối lập lật đổ chế độ thân Bắc Kinh đó thì người ta sẽ đàm phán lại nợ và dự án đầu tư của TQ hoặc sử dụng pháp lý xù nợ như các chính quyền mới họ viện dẫn các khoản nợ và dự án đầu tư của TQ cho chế độ bất tài bị lật đổ đó nó không chảy vào sự đóng góp quốc gia cho người dân mà nó chảy vào túi quan chức tham lam bất tài tham nhũng và không có lý do gì để người dân quốc gia đó phải è cổ trả nợ cả. Những trường hợp mất nợ và bị hủy dự án đầu tư này thì TQ cũng đã chuốc nhiều cay đắng rồi chứ không phải các dự án đầu tư nào họ cũng thành công cả. Ở Châu Phi hiện nay thì có lẽ cũng đang xẩy ra nhiều bất lợi cho TQ như các chính phủ độc tài và bất tài quy đầu ngả về phía người dân là họ hủy nhiều dự án đầu tư của TQ và đàm phán lại nợ và buộc TQ phải nhượng bộ, thậm chí là người ta kỳ thị người TQ là ra đường hễ thấy ai giống người TQ thì bị tấn công khá bất ổn,...

VINFAST QUẢNG CÁO QUÁ LỐ TRÊN GOOGLE YOUTUBE

Lại nói về hãng xe VinFast đang gây khó chịu cho nhiều người khi họ bao thầu quảng cáo tất cả các trang báo ở VN và cả đội ngũ công nghệ được thuê tung tin viết bài lố bịch trên Google, YouTube khá rẻ tiền gây hiệu ứng ngược.

Trướ hết ta hãy nói về Công ty Bayerische Motoren Werke AG (BMW) đang có vốn hóa thị trường gần 48 tỷ EUR, giá cổ phiếu công ty này đang giảm tới -15% tính từ đầu năm 2018 cho tới nay. Nói về dòng xe SUV thì có lẽ dù tôi không phải là kỹ sư về cơ khí ô tô nhưng cũng là nhà phân tích chứng khoán cổ phiếu ngành công nghiệp xe hơi thì nhận ra rằng hãng xe BMW của Đức này rất tốn nhiều  giấy mực cho các nhà phân tích chứng khoán.

Cụ thể BMW này là thương hiệu xe hơi Đức đã 2 lần cầu viện chính quyền của bà Thủ tướng Angela Merkel cấp cứu và bảo hộ thương hiệu vì dòng xe hơi BMW bán quá đắt đỏ và kém phẩn chất không đấu lại dòng xe cao cấp serial number của hiệu xe Cadillac, Lexus, Ford, Land Rover, Audi, tức là phân khúc hiệu xe SUV. Công ty BMW này lẽ ra đã phá sản đi theo hiệu xe cao cấp Chrysler của Mỹ, nhưng BMW may mắn được chính quyền bà Angela Merkel cấp cứu 2 lần với ngân khoản cho vay khẩn cấp 40 tỷ EUR năm 2011-2012. Đối với hiệu xe VinFast Lux A2.0 là mẫu sedan được phát triển trên khung gầm BMW 5-Series đã lỗi thời và mẫu xe SUV Lux SA2.0 dựa trên mẫu thiết kế BMW X5 mà dám nói dựa theo mẫu thiết kế của hãng thiết kế Pininfarina của Ý.

Hãy nói về xe hơi, có lẽ dù tôi không phải là kỹ sư về nó, nhưng cảm nhận về người mua và nhà đầu tư phân tích chứng khoán và có thể chủ tịch kiêm tổng quản trị CEO của BMW chưa chắc giàu có tiền tươi thóc thật bằng tôi, nhưng họ đang bán ra những chiếc xe BMW X5 phiên bản năm 2018 giá cả gần 60 ngàn $ là giá niêm yết chưa qua thuế má và bảo hiểm, và giá chiếc BMW X5 M phiên bản năm 2018 đã qua sử dụng giá cả trên 100 ngàn $ chưa qua thuế má và bảo hiểm thù rõ ràng hiệu xe này đang lâm vào đường cùng phá sản và sống nhờ trợ giá của chính quyền lợi ích nhóm của thủ tướng Angela Merkel. Vì thực tế dòng xe BMW này không thể cạnh tranh nổi đối thủ Cadillac Escalade nặng ký của Mỹ thống trị dòng xe SUV cỡ lớn ở Bắc Mỹ và một số nước Âu châu mà giới triệu phú, tỷ phú nhiều nước ưa dùng, vì có thể nâng cấp bọc thép khung xe cộng với công nghệ nội thất đỉnh cao, nhưng giá bán của nó chất lượng nhất cũng chỉ 97 ngàn $ đã bao gồm tất cả các chi phí thuế má và bảo hiểm áp dụng cho dòng xe cao cấp đỉnh cao nhất của GM là Cadillac Escalade PLATINUM, với các vật dụng trang trí cao cấp bằng gỗ hiếm và tài nguyên hiếm. Trong khi cái thương hiệu BMW của Đức xe BMW X5 M giá trên 100 ngàn $ chất tải tối thiếu 5 người, bảo hành cơ bản 4 năm thì đang tồn kho quá nhiều và có nơi bán tháo hạ giá dưới 70.000 $ cũng không ai mua. Hãy nhớ rằng cái hiệu xe BMW X5 M giá trên 100 ngàn $ (đã qua sử dụng này) đang chất đầy ở kho các thị trường Mỹ, vì bán ế, và không thể cạnh tranh nổi với dòng xe Lexus GX của Toyota sản xuất và chế tạo ở Mỹ giá phiên bản mới nhất chỉ có 54 ngàn $ (đã bao gồn tất cả các chi phí thuế má và bảo hiểm). Thậm chí là hiệu xe Lexus LX 570 3-Row giá đỉnh cao nhất của Toyota bán ở Bắc Mỹ thì sau khi qua tất cả các chi phí thuế má và bảo hiểm thì giá của nó 92 ngàn $ thôi, nhưng khi nó được nhập về VN sau khi tính toán qua dung tích động cơ 5.7L V-8 mà ở VN áp thuế dung tích từ 3.0L trở lên đang phải chịu mức thuế tiêu thụ đặc biệt cao từ 90-150% thì rất sốc là chiếc xe Lexus LX 570 3-Row chào bán ở VN có thể thổi giá lên tới gần 7,82 tỷ VND.

Nghĩa là mức áp thuế đó thì người ta khỏi cần sản xuất hay nghiên cứu về xe hơi hoặc gọi vốn thì ở VN bán ra chiếc xe đó lời lãi kinh khủng. Tức là tư duy của những kẻ lười lao động nhưng muốn vét tiền thật nhiều của chế độ CSVN này.

Thậm chí là tôi nhẩm tính là giá xe hơi của Ấn Độ họ bán giá chỉ có chưa tới 4.100 $ thôi, nhưng về VN sau khi qua các tầng thuế má thì chiếc xe đó được thổi giá lên tới gần 12.000 $. Một mức ăn chênh lệch của những kẻ cầm quyền lười biếng lao động nhưng áp thuế xe hơi cao nhất thế giới.

Khi nói về xe hơi, có lẽ ở VN người dân quốc gia này không cần hiệu xe Vinfast ra đời thì nếu người ta cứ tuân thủ quy tắc thuế khóa thì xe hơi ở VN bán sẽ khá rẻ. Nhưng vì quốc gia này đã mấy chục năm với lý luận bảo hộ ngành công nghiệp xe hơi bằng hình thứ áp thuế xe nhập khẩu cao nhất thế giới thì đó là trò lừa thế kỷ.

Lý do cũng dễ hiểu là cái trò lừa móc túi người dân VN về ngành công nghiệp chế ráp và chế tạo xe hơi thì có lẽ tôi rất ngần ngại phải nói ra nhưng cần nói ra là người ta cần nhận ra và ngăn chặn dẹp ngay từ đầu về trò lừa bịp thế kỷ ngành công nghiệp xe ô tô VN, đó là trong phân tích cổ phiếu chứng khoán các nước là bất cứ ngành công nghiệp chế tạo ô tô nào thì quốc gia đó đều có nền móng trước tiên về ngành công nghiệp thép, hóa chất (công nghệ sơn), kim loại màu, máy móc công nghiệp, đúc luyện kim, đúc khuân, cao su, thủy tinh, gốm sứ, công nghiệp máy móc chính xác, và quy về điểm nhấn là ngành công nghiệp cơ khí. Tức là ở VN mấy thập kỷ qua không có bất cứ công ty nào mà tôi liệt kê trên thị trường cổ phiếu có những công ty liên quan đến lĩnh vực đó cả, và chỉ liệt kê được vài công ty thép lưu manh thuôc dạng hạ đẳng về lĩnh vực thép là kém nhất so với các công ty thép hạng bét của TQ bị loại bỏ, dù rằng các công ty sắt thép, luyện kim hạng nhất của TQ vẫn còn kém cỏi lĩnh vực cơ khí đó thì các công ty sắt thép VN như các ty sắt thép Tập đoàn Hòa Phát, Hoa Sen chỉ là những công ty xếp hạng gia công thép tệ hại nhất thế giới mà chủ yếu có thể chỉ đi nhập khẩu thép thô từ TQ về chế biến chứ chẳng có công nghệ phát minh sắt thép cho ngành công nghiệp cơ khí chế tạo gì cả.

Ví dụ Nhật họ có ngành công nghiệp thép toàn cầu như JFE Holdings, Kobe Steel, Nippon Steel Corp, Nisshin Steel, Pacific Metals, còn lĩnh vực máy cắt, tạo hình, cắt và đục lỗ bằng kim loại, máy cắt bánh răng cưa cơ khí, máy bơm và tua-bin, công nghiệp máy móc, chế tạo động cơ diesel,… thì có Amada Co. Ltd., Chiyoda Corporation, Hitachi Zosen Corporation, Komatsu, Tập đoàn Okuma,…và rất nhiều lĩnh vực gia công phụ trợ khác, Mỹ, Đức cũng là đại cường có rất nhiều công ty chuyên về gia công cơ khí máy móc, sắt thép,…và tất nhiên họ sản xuất và chế tạo hay chuyển giao công nghệ của họ mang tính chủ quyền công nghệ.

Ở VN thì cái hãng xe ô tô VinFast cũng quảng bá rầm rộ là sẽ cho ra lò mẻ đầu tiên xe ô tô điện mang nhãn mác VinFast, và sau đó sẽ sản xuất xe buýt điện thì chiêu trò quảng cáo rầm rộ này bị hố là họ đã xóa và rút bài đăng về xe bus chạy điện. Lý do cũng dễ giải thích chuyện bi hài kịch là hiện nay ngay cả hãng xe dòng xe hơi chạy điện với phạm vi hoạt động cao hơn 295 dặm của chiếc SUV nhanh nhất hành tinh của hãng Tesla (NASDAQ: TSLA ) suýt phá sản vì quảng cáo láo là ban đầu thông số kỹ thuật có thể nạp điện chạy được 600 dặm, nhưng sau đó thực nghiệp mấy năm thì nó chỉ nén tối đa hơn 295 dặm của chiếc SUV nhanh nhất hành tinh có thể tăng tóc từ 0 đến 60 dặm một giờ chỉ trong 2,9 giây thôi. Tuy nhiên nó cũng khá mơ hồ vì hiện nay chưa có hãng xe nào dám đánh cược vào xe hơi chạy điện như thế cả vì đều thất bại. Nhưng ở VN thì có hãng xe VinFast đi sau đuôi hãng xe kém cỏi suýt phá sản năm 2011 là hãng xe BMW của Đức thì cũng mơ ảo giác sẽ sản xuất xe hơi điện vào toàn diện cuối năm 2019 cùng BMW, VinFast.

Hãy biết rằng với kinh nghiệm của Volkswagen, Toyota cả thế kỷ thì họ đang đổ hàng tỷ USD để phát triển xe hơi chạy điện có thể ước lượng số tiền đầu tư nghiên cứu tới 74 tỷ USD để hoàn thiện dòng xe hơi chạy điện với phạm vi hoạt động cao hơn 295 dặm so với hãng xe Tesla thì hai hãng xe hơi Volkswagen, Toyota này cũng đang gặp rắc rối là những thống kê tham khảo cho thấy người dùng xe chạy điện họ chỉ an tâm mua xe chạy điện có tầm hoạt động ít nhất trên 700 km – 1000 cho mỗi lần sạc điện.

Hãng Toyota dù đã cho ra dòng xe hơi chạy điện nhưng nó chỉ làm cảnh và rất khó bán, vì tầm hoạt động 80-120 km thì đa số người ta chọn phương tiện di chuyển công cộng, và chọn xe hơi thì người ta chủ yếu di chuyển nhiều ngõ ngắt và tầm xa hoạt động phải nhiều km như tối thiểu trên 700 km.

Đó là bi kịch cho nhiều hãng xe danh tiếng chạy điện bị phá sản và dừng sản xuất để tiếp tục nghiên cứu công nghệ tối ưu về pin chạy điện có công suất lớn. Nếu nói về cường quốc Mỹ đang là ông chủ về kỹ nghệ máy móc điện và vật liệu siêu nhẹ như sợi carbon, vì các công ty  Mỹ đang gia công hâu như các công ty trên thế giới về lĩnh vực này thì người ta còn chú ý tới ngành công nghiệp điện của Nhật. Đó là nước Nhật nổi tiếng có các công ty gia công chế tạo về lĩnh vực điện công nghiệp cho ngành cơ khí chế tạo. Cụ thể là công ty Alps Electric Co, Ltd, Alpine Electronics, Inc (công ty này nổi tiếng với thương hiệu xe hơi Alpine), và còn là đối tác của Renault-Nissan, và gần như bao thầu cung ứng linh kiện cho các hãng xe Audi, BMW, Mercedes,  Fiat,  Lincoln,… về âm thanh và thiết bị điện, và Nhật còn có Tập đoàn Denso, chuyên về Robot công nghiệp, thiết bị điện linh kiện xe hybrid,... các công ty vệ tinh khác liên quan đến điện, pin và Robot như FANUC, Fuji Electric, GS Yuasa Corporation, Kyocera, Minebea, Mitsubishi Electric,  Nisshinbo Holdings, Yaskawa Electric Corporation,….

Nghĩa là hiện nay ở VN không có bất cứ công ty nào có khả năng cung ứng linh kiện chế ráp cho hiệu xe VinFast kia nhưng cũng đòi tham vọng làm xe bus xe hơi chạy điện cuối năm 2019 thì quả là chuyện con lừa thế kỷ. Vì thực tế hiện nay nếu ai là người ưa mạo hiểm tìm tòi là bỏ tiền ra mua mấy mẫu xe máy chạy điện  VinFast Klara và thuê các kỹ sư chuyên về cơ khí chế tạo máy móc để tháo rời chiếc xe đó ra thì nó chắc chắn không có đóng góp bất cứ giá trị nào về thông số kỹ thuật cơ khí, cơ điện nào do VN chế tạo cả. Tức là trò lừa thế kỷ với cái mác VinFast được chính phủ bảo hộ và cái ruột bên trong thì đang buôn lậu linh kiện nhờ được miễn thuế 0% để hợp thức hóa chiếc xe gọi là “lắp ráp tạo VN”, chứ không được ghi “sản xuất và chế tạo ở VN”. Nghĩa là nó không thể ghi “Produced by VinFast” (sản xuất bởi VinFast).

Kinh nghiệm ở Mỹ là hãng xe hơi nổi tiếng Chrysler với bề dày thành tích kinh nghiệm gần 1 thế kỷ và bị phá sản và phải bán lại cho Fiat của Ý thì nó phá sản mà không ai thương tiếc, là bởi vì hãng xe Chrysler này không có tỷ lệ nội địa hóa sản phẩm do các công ty Mỹ gia công làm ra chiếm ít nhất trên 60% (hãng Chrysler này chỉ chiếm hóa đơn đặt hàng gia công tỷ lệ nội địa do các công ty Mỹ làm ra chưa được 40%). Nghĩa là nó phá sản hay biến mất thì không có ai tiếc nuối và phải cấp cứu nó cả.

Đối với hãng xe Ford sản xuất và chế tạo ở Mỹ vào những năm khủng hoảng kinh tế và nhiều hãng xe Nhật, Đức, Ý, Mỹ gặp khốn đốn và phải cẩu viện chính phủ giảm thuế hay bơm thêm tiền thì hãng Ford không cần sự cứu trợ là bởi vì hãng Ford với các dòng xe sản xuất ở Mỹ thì toàn bộ linh kiện của nó có tỷ lệ nội địa chiếm tới 70% là của Ford và các công ty Mỹ gia công cung ứng linh kiện nên nó đã kích thích người tiêu dùng mua xe Ford khi đó nhiều hơn, vì nó cũng cứu rỗi một số công ty Mỹ chuyên cung ứng linh kiện cho Ford cũng được cứu, và tạo ra nhiều việc làm. Thậm chí là chính quyền Liên bang Mỹ khi đó còn dành ra số tiền 20 tỷ USD sẵn có để bơm vốn cho Ford nếu họ cầu viện, nhưng không dành bất cứ 1 xu lẻ nào cho hãng Chrysler, vì hãng xe này khi đó rất ít có hóa đơn đặt hàng các nhà sản xuất linh kiện cơ khí xe hơi ở Mỹ gia công chế tạo, và họ chỉ đặt hàng các công ty nước ngoài thì hãng Chrysler này nó phá sản cũng chẳng đáng giá 1 xu nào cả.

Xe VinFast giá chính thức của chiếc xe SUV Lux SA2.0 (gồm VAT, và các chi phí bảo hiểm để lưu thông thì giá cả của nó ít nhất giao động từ 2,3-2,4 tỷ VVD). Tức là phá tan tành giấc mộng xe hơi giá vừa phải so với thu nhập của người VN. Bán ra chiếc xe đắt đỏ như vậy mà hạ thuế má nhập khẩu linh kiện 0% để ưu đãi Vingroup thì nhà nước VN này đã thất thu một nguồn thu lớn cho ngân sách và do đó họ sẽ sẽ bắt tất cả người dân phải trả chi phí thuế má bằng hình thức thuế má khác để bù vô nguồn hụt thu thuế má ưu đãi nhập khẩu linh kiện ô tô 0% để giúp những kẻ lười lao động sáng tạo tận dụng cơ hội ưu đãi nhập khẩu linh kiện về chế ráp và nhận vơ chiếc xe do mình sản xuất, thực tế những chiếc xe đó sẽ bị cấm bán ở thị trường Âu châu, Mỹ, Hàn Quốc, Nhật, vì người ta đòi hỏi xuất xứ linh kiện và bằng sáng chế của hãng xe đó. Ví dụ như Mỹ và EU đang đánh thuế nhau về xe hơi thì bất ngờ có hiệu xe VinFast nhảy vô thị trường Mỹ thì Mỹ họ sẽ truy xét linh kiện xuất xứ của chiếc xe đó và nếu thấy rằng đa số linh kiện đó do các hãng xe hơi Đức đứng đằng sau và một số linh kiện xe hơi của TQ thì Mỹ sẽ đánh thuế rất cao hay cấm hiệu xe này xuất khẩu qua thị trường Mỹ, vì đó là bán trá hình bằng bình phong công ty của VN. Thậm chí có thể bị truy tố ra tòa án và bị phạt rất nặng nề về vi phạm sở hữu trí tuệ và khai gian xuất xứ.

TRỞ LẠI VÀI ĐIỂM VỀ HÃNG XE VINFAST

Có thể WB họ định nghĩa và tính toán sai về mức thu nhập bình quân đầu người trên GDP của người VN. Nghĩa là WB họ ước lượng chấp nhận thống kê của VN là thu nhập bình quân đầu người hàng năm của người dân VN hiện tại là năm 2017 khoảng 2.343,1 USD/năm mà có thể trả chi phí mua những chiếc xe hơi gọi là nhãn mác nội địa VinFast với giá đắt đỏ đáng kinh ngạc. Cụ thể mẫu xe VinFast sedan Lux A2.0 có giá bán lẻ (chưa VAT) là 800 triệu đồng; xe SUV Lux SA2.0 (chưa VAT) là 1,136 tỷ đồng; xe Fadil (chưa VAT). Tức là họ dựa theo giá cả mẫu mã của hãng xe BMW để định giá thương hiệu.

Nghĩa là với mức giá đó có thể định nghĩa lại là mức thu nhập bình quân đầu người của người VN phải cao hơn Nhật, Đức, Mỹ thì mới mua nổi những chiếc xe hơi đắt đó đáng kinh ngạc đó. Còn nói đến dân Hàn Quốc với các thương hiệu xe hơi Kia, Hyundai với giá rẻ mạt thì họ cũng chẳng dám mơ tưởng để chồng tiền mua nó một lần. Tức là dân Hàn Quốc có mức thu nhập bình quân đầu người là khoảng  29,8 ngàn $/năm thì dòng xe đắt đỏ nhất của Hyundai có ký hiệu là Santa Fe XL giá bán cỡ 32 ngàn $ thì chỉ bán ở các thị trường xuất khẩu thôi.  Tức là mẫu xe này bán ở Mỹ cũng trên dưới giá đó với 7 chỗ ngồi và bảo hành cơ bản tới 5-7 năm hay tiêu chuẩn cơ bản, hoặc 100.000 dặm (thuế má và chi phí bảo hành chỉ dăm vài ngàn $ thôi). Nghĩa là tính các giá cả xe hơi dòng xe Hyundai tiêu chuẩn chất lượng Mỹ-EU thì dân Hàn Quốc chỉ có thể bỏ tiền ra mua những chiếc xe giá bình quân tối thiểu 24 ngàn $ cho dòng xe Hyundai.  Tính cho dòng xe cao cấp và trung cấp và loại trừ dòng xe rẻ tiền kiểu xe cơ nhỏ xe Fadil VinFast ra. Tức là tính dòng xe sedan, SUV,… Trong khi hiệu xe hơi Kia thì thấp giá hơn.

Thực tế xe hơi của VinFast đang bán ra với giá đắt đỏ nhất thế giới vì phải chia tiền lời cho nhiều thứ như bao thầu hết truyền thông ở VN, rồi chi phí trang trải lãi vay mấy tỷ USD, chi phí Triển lãm xe hơi Paris, như thuê cả ngôi sao bóng đá David Beckham,…và thuê nhiều thứ khác. Công ty VinFast này cũng thuê và hợp tác với nhiều đối tác như BMW,  Siemens AG, và Robert Bosch GmbH  của Đức, công ty Magna Steyr của Áo, và hãng thiết kế Pininfarina của Ý. Rồi công ty cũng hợp tác liên doanh sản xuất thân vỏ xe với Aapico Hitech của Thái Lan, nhưng đòi đứng trước cả Thailand, vì người Thái họ chỉ đang bán ra những chiếc xe hơi liên doanh với nhãn mác các xe hơi nước ngoài chứ họ chưa có kinh nghiệm liều mạng bán ra chiếc xe hơi mang nhãn mác cho riêng họ, vì chắc chắn họ sẽ phá sản do quy luật kinh tế thị trường của Thái là không ưu đãi quá mức thuế quan mà có thể vi phạm các cam kết quốc tế.

Tức là dân Thái họ hiện nay đang mua những chiếc xe hơi bán ở nước họ rất rẻ. Indonesia cũng vậy, và nhất là Ấn Độ thì họ bán ra những chiếc xe hơi cho thị trường của họ và Châu Á với tiêu chuẩn thấp hơn Âu châu, Mỹ, nhưng bán ra những chiếc xe rẻ hơn tới 5 lần, và xe hơi của VinFast bán đắt hơn xe hơi của TQ gấp 2-3 lần.

Ở VN người ta lý luận là xe hơi VinFast dùng công nghệ BMW thì thực tế nó chỉ là chiêu trò định giá thôi. Vì nếu so với TQ, Ấn Độ thì họ bỏ tiền ra mua đứt cả nhiều nhãn hiệu xe hơi nổi tiếng có giá trị cao hơn nhiều lần cái hãng xe BMW suýt phá sản trước đây vì xe hơi bán đắt, kém phẩm chất.

Thực tế xe hơi VN bán đắt là nó phải chia tiền lời quá nhiều như tôi đã nói. Và nó đang bán ra với cái thương hiệu chỉ có cái tên VinFast mà ta nhấn mạnh là “lắp ráp” chứ chưa thể nói là chế tạo tại VN.

Sự thật phũ phàng là trên thế giới chưa từng có chuyện một hãng xe hơi nào chưa có tuổi đời và vốn hóa thị trường không có bao nhiêu chủ yếu đi vay và yểm trợ của chính phủ VN là hãng xe VinFast này mẻ đầu tiên xuất xưởng bán ngang giá và cao hơn bình quân giá xe hơi hạng trung cũng gọi là hạng sang là hiệu xe nổi tiếng đắt tiền của Đức là hiệu xe Audi được mua lại bởi Volkswagen từ Daimler-Benz.

Tức là tôi buồn cười là chỉ có mấy tháng rầm rộ thần tốc ra đời thôi thì hãng xe VinFast của VN này họ chẳng coi hiệu xe hay so sánh xe hơi của Hàn Quốc ra gì vai vế gì cả, và càng khinh thường không nhắc tới xe hơi Ấn Độ là gì cả, và họ chỉ viện dẫn vào công nghệ của xe hơi Đức là BMW, thì thực tế cái hiệu xe BMW kia có mấy khách hàng trên thế giới tiêu dùng nó vì bán đắt đỏ và cạnh tranh kém.

Thực tế một điều phũ phàng là xe hơi ở VN nó bán đắt như vậy là nó không có nền tảng gì về ngành nghề thép luyện kim chất lượng cao cũng như ngành nghề nhựa cao cấp, cơ khí máy móc, rồi thủy tinh gốm sứ,…

Ví dụ trong phân tích chứng khoán cổ phiếu các công ty Ấn Độ thì ngoài công nghệ thông tin 4.0 thì Ấn Độ họ là cường quốc, nhưng như họ không đu đeo mấy cái thứ công nghệ đó vào xe hơi để bán ra chiếc xe đắt mà Ấn Độ họ sản xuất ra những chiếc xe hơi cơ bản bán ra với những thương hiệu xe hơi quốc tế cho thị trường Châu Á, hay Đông Nam Á và thị trường Ấn Độ và đánh bật xe hơi TQ. Đó là Ấn Độ rất có kinh nghiệm về ngành nghề sắt thép, luyện kim, đúc khuân. Cụ thể họ có Tập đoàn thép Tata, JSW Steel Ltd, Steel Authority of India Limited (SAIL),…đều có kinh nghiệm và khả năng chế tạo vật liệu chi ngành công nghiệp xe hơi, tàu thủy, vũ khí,…Thậm chí Ấn Độ còn có cổ phần ở Tập đoàn thép lớn nhất thế giới của Âu châu ArcelorMittal tại Luxembourg thì đều có khả năng cung cấp vật liệu thép cho tất cả các nhành công nghiệp chế tạo nên họ có khả năng thu hút đầu tư và gia công chế tạo linh kiện xe hơi cho nội địa của họ rất cao và giảm chi phí xuống.

Hãy nhớ rằng ngay cả Tata Motors của Ấn Độ thì họ đã vung tiền sở hữu công nghệ chế tạo xe hơi của nhiều thương hiệu đỉnh cao của thế giới như mua thương hiệu xe hơi của Anh quốc  Jaguar Land Rover, liên doanh với  Fiat Chrysler sản xuất linh kiện ô tô và xe Fiat Chrysler và Tata,  liên doanh sản xuất thiết bị xây dựng với Hitachi mang nhãn hiệu Tata Hitachi Construction Machinery, và ở những thế kỷ trước thì hợp tác với hợp tác với Daimler-Benz AG,….

Ngoài hiệu xe Tata Motors thì Ấn Độ còn có các hiệu xe 3 bánh xe mô tô máy 2 bánh lớn nhất thế giới và họ cũng sản xuất liên doanh xe hơi bán ra với cái mác xe Nhật, Hàn Quốc,… với cái giá rẻ mạt, đó là hiệu xe Bajaj Auto, Hero MotoCorp, Maruti Suzuki,….

Nói chung hiện nay ngành công nghiệp xe hơi đang gặp rất nhiều khó khăn vì sức chi tiêu mua sắm xe hơi đang quá cao so với mức thu nhập người dân. Nghĩa là dân Pháp họ cũng không đời nào chi tiêu bỏ ra số tiền 40 ngàn $ để mua những chiếc xe hơi có giá bằng hay nhiều hơn mức mức thu nhập bình quân đầu người hàng năm mà không chi tiêu vào cái khác, dân Đức, UK, Mỹ cũng vậy. Thậm chí là dân Mỹ với mức thu nhập khá cao nhưng với ngày giảm giá Black Friday mua sắm thì họ cũng chỉ mua những chiếc xe có giá bình quân 25-35 ngàn $ thôi, nghĩa là giá đó có thể mua những chiếc xe cao cấp Audi A4 allroad, hay thấp hơn là Audi A4 giá chỉ có 36 ngàn $ đã bao gồm tất cả các chi phí và bảo hiểm, và còn được bảo hành  cơ bản 4 năm, bảo hành miễn phí 1 năm, hoặc bảo hành 50.000 dặm cơ bản,….hãng Ford thì người ta chỉ mua những chiếc xe có giá 25 ngàn $, nhưng cao cấp và chất lượng hơn hiệu xe đắt nhất của VinFast. Các hiệu xe có tiếng như Honda, Buick, Lexus, Land Rover, Nissan, Lincoln, Mazda, Toyota, Volkswagen, Volvo, Genesis đều có niêm yết chứng khoán thì người ta cũng chỉ mua nó với giá 18-37 ngàn $ thôi.

Có lẽ kinh điển nhất là Ấn Độ nếu như họ chỉ bán ra chiếc xe có giá từ 80-400 triệu VND, tức là giá đắt đỏ lắm cũng chỉ là 400 triệu VND thì về VN qua thuế má nó cũng gần 2 tỷ VND, đúng là bó tay, và sau đó người ta đem so sánh giá cả chiếc xe hơi để đánh lừa dư luận. Vì hiện nay người ta đang so sánh giá chiếc xe Toyota Tundra SUV hạng sang nhập khẩu về VN bán giá 2,5 tỷ VND và mập mờ về thuế má nặng nề và so sánh chiếc SUV Lux SA2.0 (chưa VAT) là 1,136 tỷ đồng để họ có thể lừa được người dân VN là giá xe hơi nước ngoài cũng khá chát, nhưng thực tế chiếc Toyota Tundra đang bán giá giảm ở Mỹ chỉ có 47 ngàn $ đã bao gồm tất cả các thuế má và bảo hiểm để người ta chỉ trả bằng số tiền đó là có quyền lưu thông trên xa lộ.

Thậm chí người ta còn diễn kịch so sánh những hiệu xe có cụm từ “lắp ráp”. Tức là dòng xe kém cỏi không có bất cứ giá trị nào lưu hành ở thị trường quốc tế, vì nó lắp ráp ở VN, đó là hiệu xe VinFast Lux A2.0 , Camry 3.5Q và Mazda6, hoặc so sánh VinFast Lux SA, Fortuner, Everest lắp ráp ở VN và nhập khẩu ở Thailand, Indonesia qua thuế má đắt đỏ tại VN. Đó là trò hài kịch khá ly kỳ, vì người ta không thể dám so sánh những mẫu đó lắp ráp và chế tạo niêm yết giá ở mỗi nước.

Ta nên nhớ Mazda Mazda6 (Mỹ) nó hoàn toàn khác với tiêu chuẩn Mazda Mazda6 (lắp ráp kém phẩm chất ở VN). Mazda Mazda6 tại Mỹ nó bán với giá rẻ mạt là 28,5 ngàn $ (giá bán tùy bang), nhưng thông số kỹ thuật về cơ khí nó cao cấp hơn, như mã lực HP của VN lắp ráp chỉ có 185 HP thì Mazda Mazda6 ở Mỹ là 250 HP, bảo hành tới 5 năm cho người dùng không phá phách. Tức là lái xe và bảo trì bình thường. Tuy nhiên giá Mazda Mazda6 ở Mỹ bán 28,5 ngàn $ họ còn suy tính để mua chiếc Volkswagen Tiguan phân khúc phân khúc SUV giá thấp hơn Mazda Mazda6 một chút, và chiếc xe này hình như có môn đệ là là đệ tử của tôi xưa kia hiện nay là nhà đầu tư chứng khoán ở VN mua nhập khẩu về được thổi giá lên tới 1,7 tỷ VND thì phải. Và người ta cũng đem so sánh giá cả xe hơi ở VN bằng hình thức định giá qua thuế má của họ để định giá trị thương hiệu chiếc xe thì tôi bó tay luôn.

VN là quốc gia có đầy đủ tài nguyên cho ngành công nghiệp chế tạo như họ có đất hiếm, các mỏ quặng kim loại cao cấp, các mỏ sắt thép, bô xít,….nhưng quốc gia này kém cỏi về lĩnh vực cơ khí và luyện kim và lĩnh vực công nghiệp gia công cơ khí khí máy móc,…nên mọi thứ phải đi nhập khẩu thì tất nhiên đẩy chi phí lên cao là chuyện đứa trẻ con nói cũng biết.

Chuyện thứ nữa như tôi hay nói là công ty xe hơi VinFast của VN càng phô diễn quảng cáo nhiều, vay nợ lớn thì càng đẩy giá xe phải đắt hơn để trang trải chi phí vào đó chứ họ không dễ dàng gì chịu hi sinh lợi nhuận cả, vì tôi hay nói Phạm Nhật Vượng là người giỏi kinh doanh nên người tiêu dùng mu axe hơ ở VN không dễ gì móc túi ông ta 1 xu lẻ nào cả.

Hãy nhớ rằng hãng xe VinFast là diễn viên chính trong triển lãm tốn kém ở Paris Motor Show đắt đỏ mà nhiều thương hiệu xe hơi có kinh nghiệm cả hàng thế kỷ về lĩnh vực cơ khí chế tạo máy họ không tham gia triển lãm mà giành số tiền đó để đầu tư nghiên cứu coongt nghệ. Cụ thể như Volkswagen, Nissan, Ford, Volvo, Bentley,… và nhiều hãng xe khác giới hạn hoặc không gửi mẫu xe tham gia triển lãm Paris Motor Show, dù rằng hãng xe Volkswagen (ETR: VOW3)  của Đức là hãng xe đã phế truất ngôi vương hãng xe General Motors Company (NYSE: GM) sau 1 thế kỷ làm bá chủ ngành công nghiệp xe hơi thế giới trước khi bị hãng xe Nhật Toyota Motor Corp (TYO: 7203) giành lại ngôi bá chủ là nhà sản xuất và xuất khẩu bán nhiều xe hơi lớn nhất thế giới thì họ cũng lép vế sau hiệu xe VinFast ở Paris Motor Show, mặc dầu ở Đức thì BMW chỉ là cái bóng sau Volkswagen thôi....

(*) Hiệu xe VinFast của Tập đoàn Vingroup hiện nay gần như mua đứt tất cả các tờ báo truyền thông quốc doanh nhà nước VN. Điểu đó có nghĩa là tất cả các truy cập các tờ báo ở VN đều có quảng cáo đặt trên hàng đầu của hãng xe VinFast này, nghĩa là phí tổn để trả cho nó khá cao, và cũng là sự đánh cược khá lớn vào hãng xe VinFast cũng khá rủi ro. Vì lĩnh vực kinh doanh xe hơi toàn cầu bây giờ đang thoái trào là sự cạnh tranh gay gắt về giá giảm, cổ phiếu các hãng xe hơi toàn cầu hiện nay sụt giá khá mạnh như tính từ đầu năm 2018 cho tới nay thì cổ phiếu của hãng Ford Motor Co. sụt giảm mất gần -27%, GM giảm -12,40%. Hãng xe Đức ở thị trường Frankfurt tính bằng đồng EUR giảm -16%, Volkswagen giảm -13,35%, tồi tệ nhất có lẽ là hãng xe hơi Hàn Quốc là Hyundai Motor Co. Ltd. nếu tính từ đầu năm 2018 cho tới nay thì giá cổ phiếu của nó đã bốc hơi tới gần -40% giá trị. Đó là tôi chỉ phân tích vài ý về phần giá cả và chứng khoán một số công ty xe hơi thôi. Có lẽ đã mấy tháng nay tôi không ghé lại VN nên ít nói về quốc gia này, và cũng chỉ viết chút ít vài dòng về hãng xe VinFast và cũng không có thời gian phân tích hãng đánh giá rủi ro tín dụng Fitch Ratings hạ thấp trái phiếu và tờ giấy nợ của Tập đoàn Vingroup xuống hạng tiêu cực mấy tháng trước về mức độ rủi ro vay nợ và chi phí làm xe quá cao và khó có thể cạnh tranh được các đối thủ có chi phí tài chính vay nợ thấp, vốn hóa thị trường lớn cả 50-100 tỷ USD như hãng xe Toyota, General Motors Company, Ford, Volkswagen hay tệ hơn là Hyundai,...với lợi ích của họ có khả năng tự chủ lĩnh vực cơ khí chế tạo và ngành công nghiệp đúc khuân, kim loại màu, luyện thép cấp độ trình độ cao, trong khi hãng xe VinFast không có bất cứ ngành nghề nào phụ trợ cả,...