FED CÓ PHẢI LÀ CÁI NHÀ MÁY IN TIỀN?

Federal Reserve System, hay Cục Dự trữ Liên bang, gọi tắt là FED không in tiền. Ta thận trọng, FED chỉ quản lý tổng số vốn hiện có sẵn để chi tiêu hoặc đầu tư. Trong đó, hiểu nôm na là tổng số vốn (trong đó cụm từ "vốn", nó bao gồm tiền mặt, tín dụng và vốn chủ sở hữu. Tất cả các nguồn vốn này là tín dụng chứ không phải là tiền mặt). Vốn nó cũng được biết đến như là money supply, tức là "nguồn cung tiền". Hầu hết các tính sẵn có của nguồn cung tiền được gọi là "liquidity", hay "thanh khoản". Bạn đọc xem thêm ở đây của Maria A. Arias là chuyên gia phân tích nghiên cứu Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis: www.stlouisfed.org/…/the-liquidity-trap-an-alternative-expl…, và bài phân tích của nhà kinh tế học đoạt giải Nobel kinh tế học năm 2008. Nguồn: krugman.blogs.nytimes.com/…/monetary-policy-in-a-liquidit…/…

FED họ có nhiệm vụ quản lý thanh khoản với chính sách tiền tệ. Công cụ thường được sử dụng nhất của nó là nghiệp vụ thị trường mở và lãi suất Federal Funds Rate. (Nguồn: Federal Reserve Bank of New York. Độc giả xem thêm ở đây: www.newyorkfed.org/aboutthefed/fedpoint/fed49.html) mà tôi tóm tắt chích dẫn lại ngắn gọn.

Đối với cung tiền Mỹ, quan trọng nhất là cung tiền M2. Thực tế rằng FED có thẩm quyền công bố và đo lường cung tiền của Mỹ với M1 và M2 hoặc có thể M3 mà M2 bao hàm tất cả mọi thứ của M1. Trong khi cung tiền M3 bao hàm mọi thứ của cung tiền M2, hãy nhớ rằng cung tiền M2 có bao hàm cả một số tiền gửi tiết kiệm dài hạn và các quỹ thị trường tiền tệ.
Thực tế như tôi đã nói, nó vẫn chủ yếu là FED đo lường cung tiền M2 là chính. Những ngân hàng trung ương các quốc gia khác họ vẫn có cung tiền M4, M5, tức là ta hiểu M sau cùng bao hàm mọi thứ M ban đầu.

Hãy nhớ rằng thảm họa Bong bóng Dot-com bị nổ trên sàn NASDAQ năm 2000 thì cung tiền M2 là 4.903 tỷ $ (tỷ lệ lạm phát 3,4%; tăng trưởng GDP của Mỹ là +4,1%
Năm 2006, dư chấn bong bóng nhà đất và nối tiếp cuộc khủng hoảng thế chấp dưới chuẩn của các tài sản độc hại tích lũy trước đó thì cung tiền M2 là 7.046 tỷ $ (tỷ lệ lạm phát là 2,5%; tăng trưởng GDP của Mỹ là 2,7%, tương ứng mức GDP 13.855,90 tỷ $).

Năm 2008 - FED mua chứng khoán của các ngân hàng thành viên và trả ra bạc mặt là đồng $ để tăng thêm tính thanh khoản cho thị trường vốn, ta hiểu nôm na các gói Quantitative Easing (QE), hay nới lỏng định lượng, nó chỉ có tác dụng như "in tiền" chứ không phải in tiền kiểu như đơn vị tiền đồng VN gọi là VND, mà NHNN VN họ chỉ biết in tiền ra chứ không nghĩ đến chuyện thu hồi tiền về khiến đơn vị tiền tệ VND bị sụt giá theo đúng giá trị của cải nền kinh tế nó tạo ra. Năm 2008 thì cung tiền của Mỹ là 8.177 tỷ $; tỷ lệ lạm phát là 0,1%; tăng trưởng kinh tế Mỹ là -0,3% (GDP là 14.718,58 tỷ $). Hãy nhớ rằng biện pháp QE này áp dụng cho trường hợp lãi suất xuống tới số không (0.00%, Mỹ quy định mức tối thiểu là 0,25%) nó hết còn đường hạ nữa thì người ta tung ra gói QE chủ yếu là mua trái phiếu, chứng phiếu của các doanh nghiệp, các thành viên ngân hàng,....như đã nói.

Năm 2011-khủng hoảng trần nợ. Cung tiền M2 là 9.636 tỷ $ (tỷ lệ lạm phát tại Mỹ là 3,0%; tăng trưởng GDP là 1,6% (GDP của Mỹ là 15.517,93 tỷ $). Năm 2016 vừa qua cung tiền M2 của Mỹ là 13,2 nghìn tỷ $. Năm 2015 - cung tiền M2 là 12.314 tỷ $, trong khi tỷ lệ lạm phát là 0,7%; tăng trưởng GDP là 2,6% (GDP của Mỹ tạo ra là 18.036,65 tỷ $),...
Nói chung là Mỹ nói cung tiền M2 bao nhiêu cũng chẳng sao, hay Mỹ nói họ chỉ còn có trong tay dự trữ ngoại hối 1 $ cũng chả sao. Vì đồng $ là đồng tiền dự trữ của thế giới và là đơn vị định giá tài sản của thế giới.

Vì hầu hết các tài sản và thị trường giao dịch đều neo vào đồng $ để tính toán. Thí nếu tại VN họ đang định giá tài sản của một tỷ phú hay công ty đó có giá là 1 tỷ $ = 22.500 tỷ VND. Nó đang cho biết công ty đó đang có gia 1 tỷ $, nhưng nếu đơn vị tiền tệ VND sụt giá phải 45.000 VND = 1 tỷ $, nó cho thấy công ty này chỉ còn đáng giá 500 triệu $.
Kết luận là đồng $ của Mỹ được thu hồi về nhà khá nhiều bằng việc FED dã kích hoạt tăng lãi suất vào cuối năm 2015 từ mức 0,25% lên mức 0,50% như việc ào ạt bán ra trái phiếu để thu hồi tiền về nhà đồng thời nâng lãi suất lên. Vòa những tháng đầu ăn 2017-FED tăng lãi suất lên 1% để hút bạc về nhà khiến đồng $ tăng giá mạnh.

Đó là đồng tiền USD, là đồng tiền dự trữ của thế giới, nó được thị trường định giá bằng hầu hết các hợp đồng mua bán trên thị trường như dầu thô, vàng, sắt thép, và các giao dịch hàng hóa khác, và được các tổ chức tài chính hay các ngân hàng trung ương của các nước tích trữ làm đơn vị tiền tệ dự trữ để họ neo vào đồng $ giữ tỷ giá hối đoái cho đơn vị tiền tệ của họ sao cho có lợi nhất trong việc bán buôn xuất nhập khẩu.