VIỆT NAM DỪNG DỰ ÁN ĐIỆN HẠT NHÂN NINH THUẬN

Trong bài báo khá bi hài: “Chính thức xử lý việc dừng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận”: http://vneconomy.vn/…/chinh-thuc-xu-ly-viec-dung-du-an-dien…

Tôi thì mỉa mai là giới VN họ không phải là muốn dừng mà rất muốn xây các nhà máy điện hạt nhân, đó là sau nhiều dự án đầu tư vĩ cuồng to lớn đều lỗ nặng và kém hiệu năng do nạn tham nhũng gây phẫn nộ người dân cũng như trước đây EVN được dành ưu ái vốn nhiều nợ ít, nhưng vì quản lý kém, đầu tư dàn trải, kinh doanh mọi ngành nghề lên bị lỗ nặng và lạc hậu mà còn tụt hậu vì dồn tiền đầu tư vào những tài sản độc hại nên không đầu tư nhân lực và kỹ thuật cho chuyên môn là “điện”. Bây giờ EVN vốn ít nợ nhiều, nhân lực kém thì không thể đầu tư được vào điện hạt nhân, nó đòi hỏi vôn liếng lớn, nhân lực cao và có kỹ thuật hiện đại.

Thứ nữa chuyện bi hài là xưa kia các dự án lớn vẽ ra đều do tư duy nhiệm kỳ và nhóm lợi ích thao túng, họ vẽ ra nhiều dự án vĩ cuồng để dễ bòn rút tài sản công. Còn bây giờ đầu tư vào các dự án cơ bản thôi với vốn lớn cũng khó mà dễ dàng thao túng như xưa, vì hiện nay VN đang mắc nợ quá lớn, nếu dựa vào Nga để ứng vốn xây nhà máy điện hạt nhân thì bị kẹt là ngay cả chính nước Nga còn đang thiếu tiền, các doanh nghiệp Nga thì thiếu vốn và nợ nước ngoài nhiều thì hết còn được ứng vốn đầu tư trước.

Chuyện chuyên môn nữa là khi xây nhà máy điện hạt nhân thì phải bị giám sát chặt chẽ của quốc tế, nhất là Cơ quan Năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) mà bất cứ công ty cung ứng điện hạt nhân nào cũng phải tuân thủ nên vì việc giám sát chặt chẽ của quốc tế và chuyên gia trong nước cũng như người dân thì dự án xây dựng các nhà máy điện hạt nhân nó không dễ dàng gì để bòn rút hay tham nhũng như các dự án vĩ cuồng thua lỗ trước đây của VN đến giờ vẫn chưa chấm dứt. Vì khi xẩy ra thảm họa thì cũng gây ra thảm họa cho đảng, vì nó quá rủi ro.

Ôi thôi, VN là quốc gia đã có kinh nghiệm về hạt nhân hơn cả nửa thế kỷ nay rồi, nó do người Mỹ tài trợ, và nó có thời dưới chế độ của chính quyền Việt Nam Cộng Hòa thì VN có Trung tâm Nghiên cứu Nguyên tử Đà Lạt, Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt, và sau năm 1975 chính quyền Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã tiếp quản và thừa hưởng nó. Vì lệch lạc của nền kinh tế đầu tư thời vụ, không dồn tiền cho nghiên cứu khoa học nên hậu quả bây giờ VN thiếu nhiều chuyên gia am hiểu về lĩnh vực hạt nhân nguyên tử này.

Cả hơn nửa thế kỷ trước thì VN là quốc gia được đánh giá có năng lực về hạt nhân rất cao chứ không tầm thường, thậm chí những nước Đông Nam Á chỉ là hạng lạc hậu so với VN ở thế kỷ trước. Do nền kinh tế mải mê "đầu tư vào đất", gọi là bất động sản giá trị "tính bằng tỷ đô" chứ đầu tư vào khoa học công nghệ thì lắt nhắt tính bằng đơn vị tiền tệ VND, đã thế tiền đầu tư lại không đi vào tư doanh, mà đi vào người nhà của đảng là quốc doanh, những người không có chuyên môn kém cỏi thì cũng đổ bỏ thôi.

Trước đây VN có TS. Phùng Liên Đoàn, được đào tạo và có chuyên môn rất cao về vật lý hạt nhân, đó là TS. Phùng Liên Đoàn có văn bằng tiến sĩ chuyên về kỹ thuật hạt nhân tại trường Massachusetts Institute of Technology (MIT). Trước ấy là lấy văn bằng thạc sĩ về vật lý và hạt nhân ở trường MIT này, và đã có kinh nghiệm làm việc tại Trung Tâm Nguyên Tử Đà Lạt giai đoạn 964-1966. Sau đó co cẳng bỏ chạy khỏi nước khi chế độ Sài Gòn của VNCH sụp đổ và ông Phùng Liên Đoàn tới Mỹ định cư và làm việc tại các trung tâm nghiên cứu năng lượng vật lý hạt nhân tại Mỹ và rất có kinh nghiệm về thiết kế các nhà máy điện hạt nhân thì ông Đoàn này cũng đã mỉa mai sự thiết kế cẩu thả và thẩm định dự án rất thô sơ của VN, nên sau nhiều thảm họa môi trường và các dự án ngàn tỷ bị lỗ nặng thì hết còn được ưu ái như xưa nữa nên người ta buộc phải tiếc nuối để hủy nó, vì điện hạt nhân có chi phí xây cất rất đắt chứ không rẻ đối với những quốc gia thiếu kinh nghiệm và lạc hậu về lĩnh vực này.
Thực tế VN thì không thiếu chuyên gia giỏi về hạt nhân, nhưng họ co cẳng bỏ chạy khỏi nước thì thật là đáng tiếc.

Điều đáng tiếc là VN thì không được như Hàn Quốc, dù trí tuệ của người Việt không thua kém bất cứ quốc gia nào, nhưng vì sống trong môi trường phải là người của đảng mới được ưu ái nên hậu quả cái Tập đoàn Điện lực Việt Nam – EVN này không có con người được đào tạo quản trị như Tổng công ty Điện lực Hàn Quốc, hay Korea Electric Power Corporation (KEPCO) niêm yết giá chứng khoán trên chỉ số KOSPI của Hàn Quốc, với mã hiệu Korea Electric Power Corporation (KRX: 015760) mà trước đây tôi có phân tích vì sao VN học tập bắt chước chiến lược phát triển kinh tế của các "Chaebols" Đại Hàn thì VN đều thất bại. Đó là lối tư duy lạc hậu và lệch lạc của thiểu số lãnh đạo VN không có cái đầu thị trường cao độ như Hàn Quốc, và tinh thần đặt lợi ích quốc gia của lãnh đạo của quan chức Hàn Quốc rất cao độ là từ chức và cách chức lên xuống như đèn kéo quân nếu lãnh đạo quốc gia hay lãnh đạo các "Chaebols" bất tài vô năng lực thì đều cho rút chức ngay lập tức.

Ôi thôi, VN sẽ không bao giờ khá lên nổi như bài học kinh nghiệm của ông Võ Kim Cự và nhiều ông bà quan chức cấp cao khác khi kém tài nhưng bám cái ghế dai dẳng thì làm sao mà có năng lực được trong quản lý thẩm định rủi ro các dự án đầu tư cũng như đầu tư trí tuệ con người được.